Παρέμβαση στο ΔΣ του Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανικών

Παρέμβαση Γιώτας Σταθά, εκλεγμένης με την Αγωνιστική Συσπείρωση Μηχανικών στο ΔΣ του Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανικών

         Το δημοψήφισμα που πρόκειται να διεξαχθεί στο Βερολίνο, στην καρδιά της ΕΕ, με  αίτημα την  επαναδημοτικοποίηση των δικτύων, είναι μια καλή αφορμή για να ανοίξει η συζήτηση σε σχέση με το δημόσιο ή μη χαρακτήρα των δικτύων στις ανεπτυγμένες χώρες.

         Δεν πρόκειται για μια ιστορία του 1953, τότε που και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη κρατικοποιούνταν δίκτυα και παραγωγή, αλλά για μια ιστορία του 2013. Η αποκρατικοποίηση σε χώρες όπως η Γερμανία, έχει επέλθει εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

Αυτό το οποίο ζητούσαν οι καταναλωτές, αυτό το οποίο τους δόθηκε ως υπόσχεση, ήταν ότι θα υπάρξουν μειωμένες τιμές, ασφάλεια στο δίκτυο και, φυσικά, ένα «πελατοκεντρικό» σύστημα. Αυτά σε καμία περίπτωση δεν έχουν υλοποιηθεί, με αποτέλεσμα όχι μόνο να χάσουν οι καταναλωτές της Γερμανίας, αλλά ακόμα και η αγορά, προφανώς κάτω από το πρίσμα της κυρίαρχης αντίληψης διάρθρωσής της.

Το γεγονός είναι ότι έχουμε οδηγηθεί σε μία ολιγοπωλιακή αγορά σε όλη την Ευρώπη. Έτσι, από τη μια δεν υπάρχει ανταγωνισμός και από την άλλη υπάρχει μία πλήρως ρυθμιζόμενη αγορά. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά δυσμενή, τόσο για τους καταναλωτές που έχουν υποστεί υπέρογκες αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, όσο και στην ασφάλεια των δικτύων.

Είναι ευρέως γνωστά τα γεγονότα με τα μεγάλα black–out που έχουν γίνει από την Σκανδιναβία μέχρι τη Β. Αφρική, από την Εσθονία μέχρι τη Γαλλία και το Μαρόκο, όπως επίσης και το πρωτοφανές ότι το Παρίσι έμεινε 12 ώρες χωρίς ρεύμα.

Επενδύσεις δεν γίνονται στα Συστήματα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, γιατί όλοι οι ιδιώτες θέλουν να αποκομίσουν κέρδη, αλλά όχι να επιβαρυνθούν με τα έξοδα συντήρησης ή επέκτασης των δικτύων.

Αντίστοιχο είναι επίσης αυτό που συνέβη, για παράδειγμα, στο Αμβούργο. Το 51% των πολιτών, σε δημοψήφισμα αποφάσισε ότι θέλει, εδώ και τώρα, τα δίκτυα πίσω στα χέρια του, σε κρατικό έλεγχο. Κάποιες άλλες πόλεις φάνηκαν πιο σοφές. Και, μάλιστα, είναι οι πόλεις εκείνες που αποτελούν τα κραταιά παραδείγματα του καπιταλισμού, της καπιταλιστικής διάρθρωσης, όπως το Μόναχο και η Φρανκφούρτη.     

Η Ελλάδα, στον αντίποδα αυτού πού συμβαίνει τώρα στη Ευρώπη, μπαίνει στη διαδικασία να ιδιωτικοποιήσει την ραχοκοκαλιά του Ηλεκτρικού Συστήματος της Χώρας, με την πώληση του ΑΔΜΗΕ. Ακόμα περισσότερο, επιδιώκεται να διαλυθεί επί της ουσίας εις τα εξ ων συνετέθη η ίδια η ΔΕΗ, με την πώληση του 30% του παραγωγικού της δυναμικού και του 20% του πελατολογίου της, το οποίο «συμπτωματικά» είναι 1.500.000 καταναλωτές και είναι όλοι οι καταναλωτές της Βόρειας Ελλάδας.

Συζητάμε, δηλαδή, για ουσιαστική απόσχιση όλου του Βόρειου Ηλεκτρικού Συστήματος, για να μπορέσει να ενταχθεί στο  target model της Ε.Ε. για το 2014, το οποίο  περιλαμβάνει τη  

Β. Ελλάδα συνολικά μέσα στη περιφερειακή αγορά ενέργειας των Δυτικών Βαλκανίων. Τελικά, αντιλαμβάνεται κανείς από όσους παίρνουν αυτές τις αποφάσεις, ότι αυτό συνιστά ένα καίριο πλήγμα επί της ουσίας στην ίδια τη δυνατότητα υπόστασης της εδαφικής ακεραιότητας της Χώρας; Ότι, όταν χάνεται το ενιαίο των δικαιωμάτων και δεν κατέχεται, ουσιαστικά,  ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο σύστημα Παραγωγής – Μεταφοράς – Διανομής, τότε μπορούν να εξυπηρετηθούν άλλα σενάρια. Μπορεί τότε, να εξυπηρετηθούν πιο εύκολα τα σχέδια δημιουργίας μίας αγοράς διαφορετικής, μίας ειδικής οικονομικής ζώνης με άλλα δικαιώματα, με άλλα δεδομένα για τους εργαζόμενους, για τους ίδιους τους πολίτες, κάτι το οποίο επιδιώκεται από πολλούς ενδιαφερόμενους.

Τα αποτελέσματα της λεγόμενης απελευθέρωσης, που ήταν το πρώτο στάδιο της αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ, ήταν ήδη δυσμενή και αυτοί που πήραν αυτές τις αποφάσεις, όπως και τις σχεδιαζόμενες, καθώς και όσοι με τη στάση τους συνηγόρησαν,  πρέπει να απολογηθούν με ένα σαφή και συγκεκριμένο τρόπο.

Σύμφωνα με μία εξαίρετη μελέτη της συναδέλφου Φ.Παπαδέδε, προκύπτει σαφώς ότι για το 49% της ΔΕΗ, που έχει ήδη μετοχοποιηθεί, η ΔΕΗ εισέπραξε 1,8 δις ευρώ από την πώληση και 0,55 δις ευρώ το κράτος από τα μερίσματα των κερδών της. Δηλαδή στο σύνολο πρόκειται για 2,35 δις.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ο υπολογισμός της ενσωματωμένης ασφαλιστικής περιουσίας προσδιορίστηκε από διεθνή οίκο το 2007 στα 11 δις ευρώ, ενώ όπως προαναφέρθηκε το 49% της ΔΕΗ πουλήθηκε στο 1,8 δις ευρώ. Την ίδια περίοδο 2001-2009, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους, τόκους και αποσβέσεις ήταν 2,4 δις ευρώ. Έτσι είναι εύκολα κατανοητό, ότι για το κράτος τα έσοδα θα ήταν πολύ μεγαλύτερα αν δεν είχε πουλήσει αυτό το 49% της ΔΕΗ.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι, ποιός τελικά ωφελείται; Όλο εκείνο το κομμάτι του ελληνικού και ξένου κεφαλαίου, των ιδιωτών, οι οποίοι για την περίοδο 2001 έως 2009 εισέπραξαν 10,4 δις ευρώ! Αυτά τα χρήματα, ήταν τα χρήματα τα οποία δόθηκαν μέσα από την ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μέσα από τα μερίσματα προς τους μετόχους της ΔΕΗ, τις εισαγωγές από «την απελευθερωμένη εσωτερική αγορά της ΕΕ» και αρκετά άλλα που μπορεί κανείς να δει πολύ συγκεκριμένα.

         Πρέπει να γίνει σαφές ότι, όταν ό ενεργειακός πυλώνας της χώρας, ο οποίος ορίζει την βιομηχανική και την αγροτική παραγωγή, ο οποίος τελικά καθορίζει την ίδια την οικονομία της χώρας, φθάνει σε αυτό το σημείο αποσάθρωσης και ιδιωτικοποιείται, αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή υφίσταται επίθεση από το εξωτερικό περιβάλλον.

Η επίθεση γίνεται και μέσα από τη ΔΕΗ.

Είναι απογοητευτική η διαπίστωση ότι, υπάρχει άμεσος κίνδυνος για τη ΔΕΗ να καταλήξει μέσα από την αποστελέχωση, την έλλειψη προσλήψεων εδώ και πολλά χρόνια - όχι μόνο στη Μνημονιακή εποχή - και την υποκατάστασή τους από συμβασιούχους που πετάχθηκαν εν μία νυκτί στο δρόμο, να χαθεί όλη αυτή η τεχνογνωσία, να αποδοθεί στους ανταγωνιστές της και να μην μπορούν να λειτουργήσουν ούτε τα ίδια μας τα εργοστάσια. Μέχρι τότε, πάντως, με βάση τους σχεδιασμούς που υπάρχουν, αυτό το οποίο θα συμβεί είναι να χάσει η ίδια η χώρα την ραχοκοκκαλιά της και επί της ουσίας, χάνοντας το δίκτυο μεταφοράς, θα χαθεί η ίδια η δυνατότητα ελέγχου της παραγωγής.

Ο Διαχειριστής του Συστήματος αποφασίζει για το ποιός μπαίνει, πώς μπαίνει, πως πληρώνεται και γιατί.

Σήμερα υποδεχόμαστε την Τρόικα, τον κο Ντάϊσελμπλούμ, πρόεδρο του Eurogroup, ο οποίος μας «επιβάλλει» να πουλήσουμε τον ΑΔΜΗΕ, το 30% της μικρής ΔΕΗ και το 17% που έχει δοθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, σε έναν στρατηγικό επενδυτή. Ο ίδιος κύριος, ως υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, δήλωσε λίαν προσφάτως ότι ο Διαχειριστής του Συστήματος της χώρας του πού είναι 100% δημόσιος, η TENET Holding, όπως και η GASUNI, αντίστοιχα διαχειριστής του φυσικού αερίου, θα παραμείνουν 100% δημόσιοι, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, γιατί πρέπει «το κράτος να ασκεί ισχυρό έλεγχο στις μεγάλες επενδυτικές αποφάσεις». Ο ίδιος κύριος όμως, επιβάλλει σε εμάς να απολέσουμε τη δυνατότητα να ρυθμίζουμε την ίδια μας την αγορά, να ρυθμίζουμε την παραγωγή μας.

Οφείλουμε να καταλάβουμε όλοι ότι, η ενέργεια και ο πολιτισμός μας που βασίζεται σε αυτή, είναι ένα κοινωνικό αγαθό το οποίο είναι δικαίωμα όλων. Εάν χάσουμε την ενέργεια, εάν το νερό δεν υπάρχει, εάν υγεία και παιδεία δεν υπάρχουν, αυτός ο πολιτισμός σταματά να υφίσταται.

Είναι χρέος δικό μας, ως εργαζομένων στη ΔΕΗ, να υπερασπιστούμε και να κάνουμε κτήμα όλης της Ελληνικής κοινωνίας το ότι το κοινωνικό αγαθό της ενέργειας είναι υπόθεση και δικαίωμα όλων. Είναι απαραίτητο να αναλογισθούμε όλοι τις ευθύνες μας απέναντι στην ίδια μας τη χώρα και τη δυνατότητα της δικής της παραγωγικής ανασυγκρότησης.

Οι πολιτικές της κυβέρνησης, της τρόικας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θέλουν αυτή τη στιγμή την χώρα μας στην ουσία υπό κατοχή, είναι κάτι στο οποίο πρέπει όλοι να σταθούμε απέναντι, στο ύψος της αξιοπρέπειας που ορίζει η θέση μας.

Πολύ περισσότερο ως μηχανικοί, ως εργαζόμενοι, ως συνδικαλιστές, ως πολίτες αυτής της χώρας.