Σε συνέχεια του email της κ. Αντωνιάδου στις ΔΕΗ/ΔΑΝΠΟ/24.12.2020, καθώς και της ΔΕΔΔΗΕ/ΔΑΝΠ/23564/30.12.2020 που αφορούν στην υποχρέωση επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας για τον κλάδο πρόνοιας (εφάπαξ) των ασφαλισμένων μισθωτών μηχανικών στο πρώην ΕΤΑΑ (πρώην Τομέα Πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων) και νυν e- ΕΦΚΑ,
Ένα αναγκαίο ιστορικό
1. Με τον νόμο 4387/2016 ο κλάδος πρόνοιας του Ε.Τ.Α.Α. (Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων) που περιλάμβανε τον Τομέα Πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (του ΤΣΜΕΔΕ) εντάχθηκε στο «Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών» («Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.»)
2. Το άρθρο 35 του νόμου 4387/2016 προέβλεπε ασφαλιστικές εισφορές για εφάπαξ παροχή 4% επί των ασφαλιστέων αποδοχών (μικτά) για τους ασφαλισμένους μετά το 1993.
3. Το άρθρο 5 του νόμου 4578/2018 τροποποιεί το άρθρο 35 του 4387/16 και προβλέπει: «Από 1.1.2019 το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για όλους τους πριν και μετά την 1.1.1993 ασφαλισμένους έμμισθους δικηγόρους, μισθωτούς μηχανικούς και ιατρούς, των οικείων τομέων του κλάδου πρόνοιας του τ. ΕΤΑΑ, ορίζεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόμενο επί του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει.» που με βάση την ερμηνευτική εγκύκλιο σημαίνει «Η ρύθμιση του άρθρου 5 του Ν.4578/18 αφορά στην εισφορά όλων των μηχανικών, «παλαιών» και «νέων ασφαλισμένων, μονίμων και ΙΔΑΧ, προς το οικείο τομέα του κλάδου πρόνοιας του πρώην ΕΤΑΑ (ήτοι τον πρώην Τομέα Πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων) και ορίζει ότι το ποσοστό της μηνιαίας κράτησης ανέρχεται σε 4%, υπολογιζόμενο για τον Ιανουάριο του 2019 επί του ποσού των 586,08 ευρώ και από 1.2.2019 επί του ποσού των 650€».
4. Το άρθρο 5 του νόμου 4578/2018 δεν τροποποιεί τον υπολογισμό των εισφορών πρόνοιας (εφάπαξ) του πρώην Κλάδου Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ (ΚΑΠ –Δ.Ε.Η.) του πρώην ΤΑΥΤΕΚΩ που εντάχθηκε επίσης στο ΕΤΕΑΕΠ και δεν αφορά τους ασφαλισμένους μηχανικούς σε αυτό.
5. Με τον νόμο 4670/2020 το νεοφώτιστο e-ΕΦΚΑ ενσωματώνει το ΕΤΕΑΕΠ.
6. Το άρθρο 31 του νόμου 4670/2020 αντικαθιστά το άρθρο 35 του 4387/2016 και προβλέπει για τους ασφαλισμένους μισθωτούς μηχανικούς του κλάδου πρόνοιας του πρώην ΕΤΑΑ, πριν και μετά την 1-1-1993: «Για την καταβολή των ασφαλιστικών τους εισφορών, οι ανωτέρω ασφαλισμένοι του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., κατατάσσονται από την 1.1.2020 σε τρείς (3) ασφαλιστικές κατηγορίες, στις οποίες αντιστοιχεί το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, όπως εμφαίνεται στον κατωτέρω πίνακα:
Επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας
Η ερμηνευτική εγκύκλιος 48/16.10.2020 του e- ΕΦΚΑ, καθώς και η ερμηνευτική εγκύκλιος Φ80020/οικ. 12029/Δ16/310/29.04.2020 του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων που έχει επίσης κοινοποιηθεί στη ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΗ Ανανεώσιμες μας ενημερώνουν πως:
· Τα ανωτέρω ποσά μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς επιβαρύνουν στο σύνολό τους τον ασφαλισμένο.
· Εισφορές στον κλάδο πρόνοιας δεν εφαρμόζονται στα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και στο επίδομα αδείας.
· Κατά την πρώτη εφαρμογή οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται υποχρεωτικά στη πρώτη ασφαλιστική κατηγορία και επιλέγουν την κατηγορία στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν από 1.7.2020.
Επίσης, στην εγκύκλιο 48/16.10.2020 μας ενημερώνουν πως «Για διαχειριστικούς λόγους, σχετικούς με την προσαρμογή των μηχανογραφικών συστημάτων του Φορέα μας καθώς και των εργοδοτών, ως χρόνος έναρξης εφαρμογής της νέας διαδικασίας (απεικόνισης στην Α.Π.Δ. με τα νέα δεδομένα) ορίζεται η 01/10/2020 (μισθολογική περίοδος Οκτωβρίου 2020).
Συνεπώς, στην Α.Π.Δ. μηνός Οκτωβρίου 2020 (μήνας αναφοράς : 10/2020) πρέπει οι απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα και στον δημόσιο τομέα, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ.), μισθωτοί μηχανικοί και υγειονομικοί να δηλωθούν για πρώτη φορά με βάση τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4670/2020.».
Αυτό σημαίνει πως ο μισθωτός μηχανικός που θα είχε ενημερώσει από τον Ιούλιο 2020 την επιθυμία του για αλλαγή ασφαλιστικής κατηγορίας θα εντασσόταν σε αυτήν από τον Οκτώβριο του 2020 και όχι υποχρεωτικάστην κατηγορία 1 που υπάγεται τώρα.
Επίσης, σημαίνει πως ο e-ΕΦΚΑ απέτυχε να ανταποκριθεί στις αλλαγές του άρθρου 35 του νόμου 4387/2016 τόσο με τον 4578/2018 όσο και με τον 4387/2020 καθώς εξέδωσε εγκύκλιο με 22 μήνες καθυστέρηση και για 21 μήνες παρακρατά παρανόμως υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές για εφάπαξ, υπέρτερες των νoμίμων. Σημειώνεται πως δεν υπάρχει πρόβλεψη στην τελευταία εγκύκλιο για επιστροφή των παρανόμως εισπραχθεισών ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και για την ορθή καταχώρηση των ασφαλιστικών εισφορών αυτών αναδρομικά από 1.1.2019, παρά μόνο μια αόριστη αναφορά: «Για την διαχείριση των ήδη υποβληθέντων με Α.Π.Δ. ασφαλιστικών στοιχείων της ανωτέρω χρονικής περιόδου θα ακολουθήσουν νεότερες οδηγίες μας.». Όπως και στην περίπτωση της μεγάλης ληστείας της Ειδικής Προσαύξησης, στην κινηματική και δικαστική διεκδίκηση επιστροφής της οποίας πρωταγωνιστεί η ΕΜΔΥΔΑΣ (μηχανικοί του Δημοσίου), έτσι και τώρα θα πρέπει να είμαστε όλοι και εννοείται ο ΣΔΜ σε επιφυλακή για την απαίτηση επιστροφής των παρανόμως παρακρατηθέντων εισφορών.
Ανταποδοτικότητα
Στο εύλογο ερώτημα της ανταποδοτικότητας της επιλογής των ασφαλιστικών κατηγοριών είναι πρώτα από όλα σαφές ότι θα πάρουμε μικρότερο εφάπαξ λόγω «ανταποδοτικότητας» του συστήματος ασφάλισης.
Ο υπολογισμός του εφάπαξ από το 2013 και μετά είναι αμιγώς ανταποδοτικός και οδηγεί πρακτικά σε ανά έτος απόδοση των καταβληθέντων εισφορών. Στην 1η ασφαλιστική κατηγορία με 12x26=312€, τόσα περίπου θα δοθούν για αυτό το έτος στο εφάπαξ. Αντίστοιχα στην 3η ασφαλιστική κατηγορία με 12x37=444€, το αντίστοιχο ποσό θα υπολογιστεί για αυτό το έτος στο τελικό εφάπαξ. Όσα δίνεις παίρνεις.
Υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι έχεις να δώσεις κι ότι δεν θα τα φάει στο χρηματιστήριο σε δομημένα ομόλογα ο νυν με τον Χατζηδάκη και την παρέα του, όπως τα έφαγε ο Κωστάκης με την παρέα του για όσους το έχουν ξεχάσει κι αυτό. Αν είναι βέβαια κάποιος μακροχρόνια άνεργος ή υποαπασχολούμενος, όπως άπειροι συνάδελφοί μας τώρα και τα τελευταία δέκα χρόνια που παιδεύονται με τα μνημόνια και τα ασφαλιστικά χρέη, όχι εφάπαξ, ούτε σύνταξη δε θα δουν με την κατάργηση του αναδιανεμητικού χαρακτήρα του ασφαλιστικού!
Η μέθοδος υπολογισμού χωρίζεται σε δύο τμήματα πριν και μετά τις 31/12/2013 και το συνολικό εφάπαξ προκύπτει ως το άθροισμα αυτών σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ν.4387/16 και του Ν4670/20:
«Από 13.5.2016 το ποσό της εφάπαξ παροχής με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παράγραφο 9, ισούται με το άθροισμα του τμήματος της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί για τα έτη ασφάλισης μέχρι την 31.12.2013 και του τμήματος της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί για τα έτη ασφάλισης από 1.1.2014 και εφεξής.
α. Για χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί έως και την 31.12.2013:
αα. Για τους μισθωτούς:
Για τους μισθωτούς με εισφορά ύψους 4% επί των αποδοχών, η εφάπαξ παροχή αποτελείται από το γινόμενο του εξήντα τοις εκατό (60%) των αποδοχών, επί των οποίων έγιναν οι νόμιμες κρατήσεις, υπέρ του κλάδου επί του δεκαδικού αριθμού των ετών ασφάλισης έως και την
31.12.2013, με ακρίβεια δεύτερου δεκαδικού ψηφίου. Ως αποδοχές για τον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής, νοείται ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών που έλαβε ο ασφαλισμένος κατά τα πέντε (5) τελευταία έτη έως και τις 31.12.2013, εφόσον υπεβλήθησαν σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του κλάδου, χωρίς να υπολογίζονται τα δώρα εορτών και το επίδομα αδείας….
β. Για τον χρόνο ασφάλισης που πραγματοποιείται από την 1.1.2014 και εφεξής:
Για τους μισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούμενους το τμήμα της εφάπαξ παροχής που αναλογεί στα έτη ασφάλισης από την 1.1.2014 και εφεξής, υπολογίζεται με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση. Οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται από την 1.1.2014 και εφεξής για κάθε ασφαλισμένο τηρούνται σε ατομικές μερίδες. Με βάση την αρχή της ισοδυναμίας το ποσό της εφάπαξ παροχής ισούται με τη συσσωρευμένη αξία των εισφορών κατά την ημερομηνία αποχώρησης. Η συσσώρευση των εισφορών θα γίνει με το πλασματικό ποσοστό επιστροφής, το οποίο προκύπτει από την ετήσια ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων.
γ. Για την εφαρμογή των ανωτέρω περιπτώσεων α’ και β’ ισχύουν τα εξής:
Το τμήμα της απονεμόμενης εφάπαξ παροχής για τα έτη ασφάλισης από την 1.1.2014 και εφεξής προκύπτει από τον παρακάτω μαθηματικό τύπο:
Παράδειγμα υπολογισμού εφάπαξ από ανακοίνωση της ΕΜΔΥΔΑΣ:
|
Μετά το 2013 |
Έτη |
Ετήσιες Απολαβές |
Κράτηση 4% |
|
2014 |
€ 18.000,00 |
€ 720,00 |
|
|
2015 |
€ 19.000,00 |
€ 760,00 |
|
|
2016 |
€ 20.000,00 |
€ 800,00 |
|
|
2017 |
€ 21.000,00 |
€ 840,00 |
|
|
2018 |
€ 22.000,00 |
€ 880,00 |
|
|
2019 |
€ 7.730,00 |
€ 309,20 |
|
|
2020 |
€ 7.800,00 |
€ 312,00 |
|
|
Δεύτερο τμήμα εφάπαξ |
€ 4621,20 |
||
|
Συνολικό εφάπαξ |
υπολογισμός πριν το 2013 + 4621,20 € |
||
Σε ότι αφορά στην πρόβλεψη στο έγγραφο του ΔΕΔΔΗΕ/ΔΑΝΠ/23564/30.12.2020 της επιλογής μίας εκ των τριών ασφαλιστικών κατηγοριών από τούς παλιούς ασφαλισμένους, εφ’ όσον επιθυμούν να πληρώνουν με αυτόν τον τρόπο ασφαλιστικές εισφορές για τον κλάδο πρόνοιας και όχι επί του συνόλου των αποδοχών τους, απαιτείται διευκρίνιση από τις αρμόδιες Διευθύνσεις, όπως έχει ζητηθεί ήδη από τον ΣΔΜ, καθώς δεν είναι εμφανής η δυνατότητα αυτή στον νόμο.
